Καρκίνος: Το σύμπτωμα «προάγγελος» – Καθοριστικό για την έγκαιρη παρέμβαση και επιβίωση των ασθενών

Νέα επιστημονική μελέτη συνδέει την ανεξήγητη απώλεια βάρους με τη διάγνωση καρκίνου. Ένα κρίσιμο σύμπτωμα για έγκαιρη παρέμβαση

Ενώ για την πλειονότητα των ανθρώπων η μείωση του σωματικού βάρους αποτελεί έναν διαρκή και δύσκολο στόχο, συνδεδεμένο με την υιοθέτηση ενός υγιεινού τρόπου ζωής, υπάρχει μία κατηγορία ατόμων που βλέπουν τον αριθμό στη ζυγαριά τους να μειώνεται ακούσια. Αυτή η απώλεια κιλών, η οποία δεν δικαιολογείται από εμφανείς αλλαγές στη διατροφή ή την άσκηση, αποτελεί, σύμφωνα με νέα επιστημονικά δεδομένα, έναν σημαντικό «προάγγελο» που απαιτεί άμεση ιατρική διερεύνηση.

Συγκεκριμένα, μία εκτεταμένη έρευνα, τα συμπεράσματα της οποίας δημοσιεύθηκαν στο έγκυρο ιατρικό περιοδικό JAMA, συνδέει την ακούσια απώλεια κιλών με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης κακοήθειας μέσα στους επόμενους δώδεκα μήνες. Η μελέτη αυτή, που εκπονήθηκε από ερευνητές του Ινστιτούτου Καρκίνου Dana-Farber, έρχεται να υπογραμμίσει τη σημασία του συμπτώματος αυτού ως κρίσιμο δείκτη για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου.

Η διαφοροποίηση της απώλειας κιλών

Ο βασικός στόχος των επιστημόνων ήταν να απομονώσουν την υγιεινή απώλεια βάρους—αυτή που προέρχεται από συνειδητές αλλαγές, όπως η αύξηση της σωματικής δραστηριότητας ή η βελτίωση της διατροφής από την παθολογική μείωση του βάρους. Όπως εξήγησε ο δρ. Qiaoli Wang, εκ των συντακτών της μελέτης, η υγιής απώλεια είναι ευεργετική. Αντιθέτως, η «ανθυγιεινή» απώλεια κιλών, που συμβαίνει απροσδόκητα, πιθανόν να οφείλεται σε υποκείμενη νόσο και, συγκεκριμένα, σε κακοήθεια.

Για να επιτευχθεί αυτή η διαφοροποίηση, οι ερευνητές κατηγοριοποίησαν τους συμμετέχοντες σε τρία επίπεδα συμπεριφοράς: «Υψηλή» για όσους έκαναν αλλαγές και στη διατροφή και στην άσκηση, «Μεσαία» για όσους έκαναν μόνο μία αλλαγή, και «Χαμηλή» για όσους δεν έκαναν καμία απολύτως παρέμβαση στον τρόπο ζωής τους. Η ανάλυση αυτή ήταν κρίσιμη για να διασφαλιστεί ότι η μείωση του σωματικού βάρους που εξεταζόταν δεν ήταν αποτέλεσμα θετικών αλλαγών.

Η μεθοδολογία της μακροχρόνιας παρακολούθησης

 

Τα δεδομένα της μελέτης προήλθαν από δύο εξαιρετικά μεγάλες διαχρονικές επιστημονικές έρευνες: τη μελέτη των Νοσηλευτών (The Nurses’ Health Study) και τη μελέτη των Επαγγελματιών Υγείας (The Health Professionals Follow-Up Study). Οι ερευνητές ανέλυσαν στοιχεία από περισσότερους από 157.000 επαγγελματίες υγείας, ηλικίας 54 έως 70 ετών, με μέσο όρο παρακολούθησης που έφτασε τα 28 χρόνια.

Οι συμμετέχοντες συμπλήρωναν ανά τακτά χρονικά διαστήματα ερωτηματολόγια σχετικά με τη σωματική τους δραστηριότητα και τις διατροφικές τους συνήθειες. Αυτό το τεράστιο και μακροχρόνιο υλικό επέτρεψε στους επιστήμονες να εξετάσουν τις αλλαγές στο σωματικό βάρος σε βάθος χρόνου και να τις συσχετίσουν με την πιθανή εμφάνιση καρκίνου.

Τα ευρήματα: Συσχέτιση με συγκεκριμένους τύπους κακοήθειας

Τα συμπεράσματα της μελέτης έδειξαν μία σαφή και σημαντική συσχέτιση ανάμεσα στην πρόσφατη ακούσια απώλεια κιλών και τον αυξημένο κίνδυνο εμφάνισης κακοήθειας. Η συσχέτιση αυτή ήταν ιδιαίτερα ισχυρή και παρατηρήθηκε εντός μόλις 12 μηνών από τη ραγδαία μείωση του βάρους.

Οι τύποι καρκίνου με τους οποίους παρατηρήθηκε η ισχυρότερη σύνδεση είναι οι εξής: Οι αιματολογικοί καρκίνοι (όπως το λέμφωμα non-Hodgkin, το πολλαπλό μυέλωμα και η λευχαιμία), ο καρκίνος του παχέος εντέρου, ο καρκίνος του πνεύμονα και, τέλος, οι κακοήθειες που επηρεάζουν τον ανώτερο γαστρεντερικό σωλήνα (δηλαδή τον οισοφάγο, το στομάχι, το ήπαρ, το πάγκρεας και τη χολή). Τα ευρήματα αυτά υποδηλώνουν ότι για συγκεκριμένες μορφές καρκίνου, το σύμπτωμα αυτό μπορεί να είναι ένα από τα πρώτα σημάδια της εξέλιξης της νόσου.

Οι καρκίνοι που δεν συσχετίστηκαν

Είναι εξίσου σημαντικό, για την πλήρη κατανόηση του φαινομένου, ότι η συσχέτιση της ακούσιας απώλειας κιλών δεν παρατηρήθηκε σε άλλους, επίσης συχνούς, τύπους καρκίνου. Συγκεκριμένα, η μελέτη δεν βρήκε στατιστικά σημαντική σύνδεση με τον καρκίνο του μαστού, με τις κακοήθειες του ουρογεννητικού συστήματος, με τον καρκίνο του εγκεφάλου ή με το μελάνωμα.

Αυτή η λεπτομερής διάκριση δείχνει ότι η μείωση του σωματικού βάρους ως προειδοποιητικό σύμπτωμα δεν είναι καθολική για όλες τις κακοήθειες, αλλά αποτελεί έναν πολύτιμο δείκτη για τις συγκεκριμένες μορφές καρκίνου που επηρεάζουν τον μεταβολισμό και τον πεπτικό σωλήνα ή το αιμοποιητικό σύστημα.

Η κλινική σημασία του «προάγγελου» συμπτώματος

Σύμφωνα με τον δρ. Brian Wolpin, διευθυντή στο Κέντρο Γαστρεντερικού Καρκίνου στο Dana-Farber, ένα από τα σημαντικότερα συμπεράσματα είναι πως η απώλεια κιλών δεν αποτελεί εκδήλωση μόνο του προχωρημένου καρκίνου. Αντιθέτως, μπορεί να εμφανιστεί ακόμη και σε πρώιμα στάδια της νόσου.

Αυτό σημαίνει ότι το σύμπτωμα αυτό μπορεί να λειτουργήσει ως ένα κλειδί για την έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου, επιτρέποντας στους ιατρούς να προβούν σε πρόσθετη αξιολόγηση και εξετάσεις. Η έγκαιρη παρέμβαση, όπως είναι γνωστό, ενισχύει δραματικά τις πιθανότητες επιβίωσης των ασθενών και την αποτελεσματικότητα των θεραπειών. Όταν ένας ασθενής εμφανίζει ακούσια απώλεια κιλών, χωρίς να οφείλεται σε πιο υγιεινές συμπεριφορές, η επίσκεψη στον γιατρό πρωτοβάθμιας περίθαλψης κρίνεται απαραίτητη, προκειμένου να αποκλειστούν σοβαρές αιτίες, συμπεριλαμβανομένης της κακοήθειας.

Πληροφορίες από το ygeiamou.gr