Ευάγγελος Ζάχαρης: Αυτό είναι το σύμπτωμα που πρέπει να μας κινητοποιήσει για τη μυοκαρδίτιδα

Πώς μία γρίπη ή μία γαστρεντερίτιδα μπορεί να προσβάλλει το μυοκάρδιο ακόμα και εφήβων, σοβαρά περιστατικά και στο Ηράκλειο

Μία γρίπη ή μία γαστρεντερίτιδα μπορεί να προκαλέσει μυοκαρδίτιδα ακόμα και σε πολύ νεαρής ηλικίας άτομα ή εφήβους και να απειλήσει άμεσα τη ζωή τους αν δεν διαγνωστεί εγκαίρως προκειμένου ο ασθενής να νοσηλευθεί και να τεθεί υπό στενή παρακολούθηση τα πρώτα 24ωρα. Με τις ιώσεις να βρίσκονται σε έξαρση την περίοδο που διανύουμε, έχουν γίνει γνωστά και στο Ηράκλειο σοβαρά περιστατικά μυοκαρδίτιδας σε πολύ νεαρές ηλικίες και το όλο θέμα ευλόγως έχει προκαλέσει ανησυχία σε αρκετές οικογένειες.

Τι ακριβώς συμβαίνει; Τι σημαίνει προσβολή του μυοκαρδίου και γιατί προσβάλλονται ακόμα και νεαρές ηλικίες; Πώς μία γρίπη ή μία γαστρεντερίτιδα μπορεί να «γυρίσει» σε μυοκαρδίτιδα και να «διαφύγει» η διάγνωση της; Υπάρχει κάποιο σύμπτωμα που μπορεί να ενεργοποιήσει το καμπανάκι-κινδύνου;

Για το σοβαρό αυτό θέμα το Cretalive επικοινώνησε με τον Διευθυντή ΕΣΥ Καρδιολογικής Κλινικής ΠαΓΝΗ και Υπεύθυνο Μονάδα Εντατικής Παρακολούθησης ασθενών κ. Ευάγγελο Ζάχαρη, ο οποίος εξηγεί τι ακριβώς συμβαίνει και τι πρέπει να προσέξουμε για να εξελιχθεί ομαλά το περιστατικό.

Κατ’ αρχάς, τα καλά νέα είναι ότι σε ποσοστό 98-99% των περιπτώσεων μυοκαρδίτιδας, η κατάσταση των ασθενών εξελίσσεται ομαλά. Υπάρχουν όμως και ορισμένες περιπτώσεις που είναι ανησυχητικές και επικίνδυνες για τη ζωή του ασθενούς. «Η μυοκαρδίτιδα θέλει ιδιαίτερη προσοχή για να μην οδηγηθεί ο ασθενής σε καρδιακή ανεπάρκεια ή σε αρρυθμίες» τονίζει ο έμπειρος γιατρός, αναφέροντας ότι πράγματι μπορούν να προσβληθούν μικρές ηλικίες επειδή συνήθως δεν εμβολιάζονται για γρίπη- και η γρίπη μπορεί να προκαλέσει μυοκαρδίτιδα- και επειδή τέτοιες ηλικίες συγχρωτίζονται σε παρέες, σε κοινωνικές εκδηλώσεις, στα γυμναστήρια, στον αθλητισμό κλπ

Το σύμπτωμα-κλειδί 

Όταν κάποιος έχει ίωση ή γρίπη, πέραν από τα συμπτώματα του ανώτερου αναπνευστικού, βήχα, καταρροή-πυρετό φυσικά-ο ασθενής μπορεί να εμφανίσει ένα προκάρδιο άλγος ανεξάρτητα από τον βήχα, το οποίο αν επιμένει πάνω από 10-15 λεπτά συνεχόμενα, θα πρέπει είτε να πάει στο εφημερεύον νοσοκομείο ή να συμβουλευθεί τον οικογενειακό γιατρό για το τι είδους εξετάσεις θα πρέπει να κάνει, π.χ. ένα καρδιογράφημα. Αυτός ο πόνος εντοπίζεται στην περιοχή του στέρνου και αποσαφηνίζεται ότι δεν σχετίζεται ή δεν παράγεται από τον βήχα. Είναι ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΣ από τον βήχα. «Αυτός ο πόνος πρέπει να μάς κινητοποιήσει ώστε να κάνουμε κάποιον στοιχειώδη έλεγχο και να αποκλείσουμε την μυοκαρδίτιδα. Αν αποδειχθεί ότι είναι μυοκαρδίτιδα, χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή και νοσηλεία σε νοσοκομείο για να μην εξελιχθεί αυτή η κατάσταση. Μυοκαρδίτιδα σημαίνει ότι ο ιός έχει προσβάλλει το μυοκάρδιο. Και όπως ο ιός κάνει λοίμωξη στον πνεύμονα, έτσι μπορεί να κάνει και λοίμωξη στο μυοκάρδιο. Μόνο που όταν το μυοκάρδιο έχει λοίμωξη, μπορεί να παράξει κακοήθεις αρρυθμίες από τις οποίες μπορεί δυνητικά να κινδυνεύσει η ζωή μας. Γι’ αυτό και όταν κάποιος έχει μία απλή ίωση με βήχα, τον στέλνουμε στο σπίτι του. Όταν όμως έχει μυοκαρδίτιδα, τον κρατάμε γιατί φοβόμαστε την εξέλιξη, να μην αυξηθεί η προσβολή του μυοκαρδίου και οδηγήσει σε μηχανικές επιπλοκές ή φοβόμαστε τις αρρυθμίες που παράγονται από το φλεγμένο μυοκάρδιο».

Ο κ. Ζάχαρης υπογραμμίζει ότι όταν κάποιος διαγνωστεί με μυοκαρδίτιδα, καλό είναι να νοσηλευθεί ο ασθενής για να τεθεί υπό παρακολούθηση τα πρώτα 24ωρα για τις αρρυθμίες. «Στις περισσότερες περιπτώσεις η προσβολή του μυοκαρδίου είναι αναστρέψιμη, διορθώνεται, επανέρχεται το μυοκάρδιο. Σε πολύ σπάνιες περιπτώσεις όμως αυτή η προσβολή των μυοκαρδιακών κυττάρων αντί να υποστρέψει, αντί να βελτιωθεί, χειροτερεύει. Σε αυτήν την περίπτωση, λοιπόν, πρέπει να είμαστε πάρα πολύ προσεκτικοί. Χρειάζεται νοσηλεία για να δούμε την εξέλιξη της μυοκαρδιακής βλάβης όπου σε ποσοστό 98-99% των περιπτώσεων τα πράγματα πάνε καλά αλλά και για να παρακολουθήσουμε αν το φλεγμένο μυοκάρδιο από το σημείο που υπάρχει προσβολή, παράγει σοβαρές αρρυθμίες».

Πάντως, ο Διευθυντής ΕΣΥ της Καρδιολογικής Κλινικής ΠαΓΝΗ επισημαίνει ότι πάντα σε περιόδους έξαρσης των ιώσεων, έχουμε πολλές μυοκαρδίτιδες. Δεν είναι τωρινό το φαινόμενο. «Απλά, ίσως τώρα να είμαστε περισσότερο ευαισθητοποιημένοι, να έχουμε καλύτερα εργαλεία για τη διάγνωση».

Είναι σημαντικό ωστόσο να δώσουμε ιδιαίτερη βαρύτητα σε αυτό που λέει ο γνωστός γιατρός ότι δηλαδή μία μυοκαρδίτιδα μπορεί να «ξεφύγει» σε επίπεδο διάγνωσης επειδή ακριβώς «σκεπάζεται» από τα συμπτώματα μιας γρίπης ή μιας γαστρεντερίτιδας. «Και ο άλλος δεν πάει να το ψάξει. Λέμε καμιά φορά «αυτός ο πόνος είναι από τον βήχα» και τελικά αυτός ο πόνος δεν είναι από τον βήχα αλλά είναι από μία μυοκαρδίτιδα. Άρα, έχουμε μερικές μυοκαρδίτιδες που δεν διαγιγνώσκονται. Η φλεγμονή που προκαλείται στο μυοκάρδιο σε μία μυοκαρδίτιδα είναι τέτοια που πέραν της προσοχής που πρέπει να δοθεί στην οξεία φάση, θέλει και μία μακροπρόθεσμη παρακολούθηση και αποχή από γυμναστική, αθλητισμό και κλπ».

Ο κ. Ζάχαρης συμβουλεύει να προσέχουμε ιδιαίτερα και να φοράμε μάσκα για την αποφυγή των ιώσεων, ειδικά αυτήν την εποχή με την έξαρση των αναπνευστικών ιώσεων αλλά και κάποιων ιών που προκαλούν γαστρεντερίτιδες.