ΒΟΑΚ: Αναλυτικά το σχέδιο για τη χρέωση διοδίων και οι εξαιρέσεις

Σταθμοί διοδίων και χρέωση στον Βόρειο Οδικό Άξονα Κρήτης

Η σύμβαση παραχώρησης μεταξύ Ελληνικού Δημοσίου και ΓΕΚ ΤΕΡΝΑ για το τμήμα Χανιά – Ηράκλειο δίνει το πλαίσιο για τη λειτουργία διοδίων στον ΒΟΑΚ, με συνολικό κόστος έργου άνω του 1,75 δισ. ευρώ. Ο αυτοκινητόδρομος χαρακτηρίζεται έργο μεγάλης προτεραιότητας και προβλέπεται να ξεκινήσει το 2025, όπως αναφέρθηκε στη χθεσινή συνεδρίαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Οικονομικής Πολιτικής.

Στη φάση της κατασκευής θα λειτουργήσουν προσωρινοί μετωπικοί σταθμοί διοδίων. Η πλήρης λειτουργία του συστήματος θα γίνει με ηλεκτρονικά μέσα, μέσω του Εθνικού Συστήματος Ηλεκτρονικών Διοδίων.

Τιμές και κατηγορίες οχημάτων

Η χρέωση για τα επιβατικά αυτοκίνητα καθορίζεται στα 0,053 ευρώ ανά χιλιόμετρο πλέον ΦΠΑ, τιμή που είναι αντίστοιχη με αυτήν στους υπόλοιπους αυτοκινητόδρομους της χώρας. Για τα βαρέα οχήματα, φορτηγά και λεωφορεία, η τιμή υπολογίζεται με βάση συγκεκριμένους συντελεστές, όπως ορίζει η σύμβαση.

Για τους εγγεγραμμένους χρήστες το κόστος θα είναι ανάλογο της διανυόμενης απόστασης, ενώ για όσους δεν είναι εγγεγραμμένοι θα ισχύει ενιαία χρέωση ανά ζώνη.

Προσωρινοί Μετωπικοί Σταθμοί Διοδίων (ΜΣΔ)

Κατά την περίοδο της κατασκευής, η σύμβαση προβλέπει την εγκατάσταση προσωρινών σταθμών στα εξής σημεία, με την προϋπόθεση ολοκλήρωσης συγκεκριμένων τμημάτων:

• Γεωργιούπολη – Ατσιπόπουλο: μετά την παράκαμψη Ρεθύμνου μήκους 7 χιλιομέτρων

• Φόδελε – Λινοπεράματα: μετά την παράκαμψη Ηρακλείου μήκους 35,2 χλμ

• Σούδα – Βάμος/Βρύσες: μετά την παράκαμψη Χανίων μήκους 8 χλμ

Οι προσωρινοί σταθμοί θα αφαιρεθούν με την ολοκλήρωση του έργου και την πλήρη εφαρμογή του ηλεκτρονικού συστήματος.

Το ηλεκτρονικό σύστημα διοδίων

Όταν ολοκληρωθεί το έργο, τα διόδια θα χρεώνονται αυτόματα και αναλογικά. Οι εγγεγραμμένοι οδηγοί θα χρησιμοποιούν ηλεκτρονικό πομποδέκτη DSRC, ενώ οι υπόλοιποι θα εντοπίζονται μέσω αναγνώρισης πινακίδων (Video Tolling).

Οι χρεώσεις θα βασίζονται στην πραγματική απόσταση που διανύει ο κάθε οδηγός, με καταγραφή μέσω Σημείων Καταγραφής Ηλεκτρονικών Διοδίων σε βασικά σημεία εισόδου και εξόδου.

Ποιες διαδρομές εξαιρούνται από χρέωση

Κατά την πλήρη λειτουργία του συστήματος, δεν θα επιβάλλονται διόδια σε τοπικές αστικές μετακινήσεις μεταξύ συγκεκριμένων κόμβων, υπό την προϋπόθεση ότι δεν έχει προηγηθεί άλλη διέλευση μέσα στην τελευταία ώρα.

Συγκεκριμένα, απαλλαγές ισχύουν για τις διαδρομές:

• Παράκαμψη Χανίων: Βαμβακόπουλο, Μουρνιές, Σούδα

• Παράκαμψη Ρεθύμνου: Ατσιπόπουλο, Αγία Γαλήνη, Αμάρι

• Παράκαμψη Ηρακλείου: Γάζι, Πανεπιστήμιο (νέος), Μεσσαρά-Τυμπάκι, Φοινικιά (νέος), Παπαναστασίου Κνωσσού, Βιομηχανική-Βιάνου

Οι απαλλαγές αυτές θα καταγράφονται ηλεκτρονικά και θα αποζημιώνονται από το Δημόσιο ως «σκιώδη διόδια».

Κυρώσεις για μη πληρωμή και οικονομικά στοιχεία

Η μη καταβολή διοδίων επιφέρει πρόστιμο 20 φορές το τέλος διέλευσης και δυνατότητα έκδοσης διαταγής πληρωμής. Ο χρήστης έχει προθεσμία 15 ημερών να εξοφλήσει χωρίς επιπλέον χρεώσεις.

Παράλληλα, ο παραχωρησιούχος μπορεί να εισαγάγει τις μετοχές του στο Χρηματιστήριο, μετά την ολοκλήρωση των μελετών και κατασκευών.

Ευελιξία στις τιμές και «σκιώδη διόδια»

Η σύμβαση δίνει τη δυνατότητα ετήσιας αναπροσαρμογής τιμών διοδίων και την εφαρμογή ειδικών εκπτώσεων, π.χ. για κατοίκους, συχνούς οδηγούς ή επαγγελματίες. Η ενημέρωση για τις αλλαγές πρέπει να γίνεται τουλάχιστον ένα μήνα πριν.

Το Δημόσιο καλύπτει μέρος των εσόδων με «σκιώδη διόδια» για την οικονομική βιωσιμότητα της επένδυσης, με πληρωμές ανά εξάμηνο ανάλογα με τη χρήση και τα έσοδα.