Ο Νίκος Σιράγας: Ο guru της τορνευτικής ξύλου στο Ρέθυμνο

Μια μοναδική εμπειρία στην Αμερική

Στην Αμερική είχα την πιο εξαιρετική εμπειρία. Είμασταν 37 τορναδόροι από όλο τον κόσμο. Και ήμουν ο μοναδικός Έλληνας. Κάναμε επίδειξη στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα σε 150 άτομα…

Τα ξύλινα κάγκελα της Νομαρχίας Ρεθύμνης

Στη Νομαρχία Ρεθύμνης όλα τα ξύλινα κάγκελα που ήταν μέσα, τα είχα φτιάξει εγώ. Υπήρχανε αλλά επειδή ήταν παλιά, τα φέρανε σε μένα και εγω τορνάρισα τα ξύλα. 

Η πορεία ενός μαέστρου στο ξύλο

Αν έπρεπε να αναζητήσει κανείς τον guru της επεξεργασίας ξύλου στον τόρνο, θα έπρεπε να κατέβει στο εργαστήρι του Νίκου Σιράγα στην παραλία Ρεθύμνου. Και να ξεπεράσει την πρώτη έκπληξη γιατί διαφέρει… Ο μοναδικός Έλληνας που έχει προσκληθεί μαζί με άλλους 37 τορναδόρους από άλλες 36 χώρες στην Αμερική και έχει πάει σε αποστολές σε άλλες 10 χώρες.Έχει κερδίσει σημαντικά βραβεία και κάθε καλοκαίρι πιάνει τα ξύλα ελιάς με τους μαθητές του από 7 διαφορετικές χώρες και κάνουν μαθήματα στον τόρνο. Τελικά δεν είναι το τι κάνει ένας άνθρωπος σε αυτή την ζωή… αλλά το πως κάνει την τέχνη του, τρόπο να ΖΕΙΣ!

Το μεράκι που ξεκινά από την παιδική ηλικία

Γυρίζοντας πίσω το χρόνο θυμάται ότι τα παιδικά χεράκια του, ήταν από μικρή ηλικία γεμάτα με ξύλα. Και όταν δεν ήταν γεμάτα, τα έψαχνε και τα μάζευε μόνος του.

“O παππούς μου ήταν επιπλοποιός. Στην ηλικία των 5 – 6 χρονών πήγαινα μαζί του, που συναντιόταν με τους φίλους του για καφέ. Εκεί πήγαινα στην κορδέλα εγώ και μάζευα τα ξυλαράκια, τα έβαζα σε μια τσάντα, τα έφερνα στο σπίτι και τα έπαιζα σαν παιχνίδι. Μεγαλώνοντας είδα κάποιον που δούλευε στον τόρνο και αποφάσισα να φτιάξω έναν χειροποίητο τόρνο και να αρχίσω να δουλεύω. Και το 1981 δούλεψα στο εργαστήρι του Μαρκετάκη.  Τότε ήταν πολύ στην μόδα το παραδοσιακό κρητικό έπιπλο.”

Το μεράκι του για τις λεπτομέρειες με ξυλόγλυπτες ανάγλυφες επιφάνειες επεκτάθηκε και στον δημόσιο χώρο. Και όπως ο Νίκος Σιράγας μας αναφέρει χαρακτηριστικά:

“Στην Νομαρχία Ρεθύμνης όλα τα ξύλινα κάγκελα που ήταν μέσα, τα είχα φτιάξει εγώ. Υπήρχανε, τα φέρανε σε μένα και εγω τορνάρισα τα ξύλα. Είχα φτιάξει επίσης στα κιόσκια που υπάρχουν στο Ρέθυμνο μέσα: από κάτω του υπάρχει ένα μικρό τορναριστό στοιχείο, σαν φλόγα.”

Επειδή είναι ίσως από τους ελάχιστους που γνωρίζουν το συνδυασμό δυο τεχνών: της τορνευτικής και της γλυπτικής… τα βραβεία που έχει κερδίσει είναι πολλά. Όμως δυο έχουν ιδιαίτερη αξία για εκείνον:

“To ένα βραβείο που με τιμά σαν Ρεθυμνιώτη είναι αυτό που μου είχε απονείμει ο Δήμος Ρεθύμνου το 2009. Ήτανε μια σημαντική αναγνώριση για εμένα. Έχω όμως κερδίσει και πολλές διακρίσεις στην Αγγλία, στην Ισπανία και στην Ιρλανδία. Το δεύτερο όμως βραβείο που ξεχωρίζω είναι το πρόσφατο στην Ιρλανδία από τον Σύλλογο των Τορναδόρων της χώρας. Ήταν ειδική βράβευση.”

Μια ξεχωριστή εμπειρία είναι τα μαθήματα στον τόρνο που κάνει με τους τουρίστες που αναζητούν να μάθουν τα μυστικά του. Και ο Νίκος Σιράγας ειδικά το καλοκαίρι του αρέσει να αφοσιώνεται σε αυτά τα μαθήματα…

“Ήμουν επηρεασμένος από άλλους συναδέλφους, που κάνανε μαθήματα στα εργαστήρια τους. Κι αποφάσισα κάποια στιγμή να διοργανώσω κάτι παρόμοιο και στο δικό μου. Έχω μαθητές από Αμερική, Καναδά, Αυστραλία, Ισραήλ. Οι περισσότεροι είναι πάνω από 50 ετών. ‘Ερχονται στο εργαστήριο, έχουμε το ξύλο εκεί, ξεκινάμε μαζί και ακολουθούμε ένα σχέδιο σαν οδηγό“. 

Αποτελεί ίσως τον μοναδικό Έλληνα ξυλοτορνευτή που έχει πάει σε αποστολές και εκθέσεις στις μεγαλύτερες χώρες του εξωτερικού: Γουέμπλει – Βρεττανία, Γαλλία, International Woodworking show στο Λονδίνο, Stavanger – Νορβηγία, Αμερική, Βέλγιο, Ιρλανδία, Ισπανία. Όμως για τον ίδιο μια αποστολή ξεχωρίζει:

“Παντού στις ξένες χώρες μου φέρονταν με τόσο σεβασμό και εκτίμηση στην δουλειά μου… που δεν το περίμενα ούτε και εγώ ο ίδιος. Όμως στην Αμερική είχα την πιο εξαιρετική εμπειρία. Σε κάθε επίδειξη που κάναμε εκεί στο Πανεπιστήμιο της Γιούτα, ήταν μέσα πάνω από 150 άτομα και μας παρακολουθούσαν. Είμασταν 37 τορναδόροι από όλο τον κόσμο. Και ήμουν ο μοναδικός Έλληνας.”