Ναρκωτικά, αλκοόλ, τζόγος: Τι «παίζει» με τις εξαρτήσεις στο Ρέθυμνο;

«Ο μέσος όρος ηλικίας όσων απευθύνονται για θεραπεία είναι τα 30 – 40 έτη. Από τις ουσίες προτίμησης, η κάνναβη και το αλκοόλ παραμένουν οι πιο δημοφιλείς ουσίες και ακολουθεί η κοκαΐνη»

Η ανησυχία της τοπικής κοινωνίας στο Ρέθυμνο αλλά και μιας μέσης οικογένειας που προσπαθεί να έχει… και τα μάτια και τα αυτιά της ανοιχτά, βρίσκεται στο αποκορύφωμα της. Η πρόσβαση είναι τόσο εύκολη; Η χρήση ναρκωτικών ουσιών ξεκινά από μικρότερες ηλικίες πλέον; Και με τους ανήλικους στο Ρέθυμνο, ποια είναι η πραγματικότητα;

Η πραγματικότητα, δυστυχώς, καθρεπτίζεται σε όλους εκείνους τους νέους  που περνούν το κατώφλι του ΟΡΓΑΝΙΣΜΟΥ ΚΑΤΑ ΤΩΝ ΝΑΡΚΩΤΙΚΩΝ (Ο.ΚΑ.ΝΑ.) δίπλα στο Νοσοκομείο Ρεθύμνου και το Daynight.gr φιλοξενεί την άποψη της Παρασκευής Ζιώγου (Υπεύθυνη Πρότυπης Μονάδας Θεραπείας Εξαρτήσεων) και της Βασιλικής Τσουρά (Υπεύθυνη Πολυδύναμου Κέντρου & Κινητής Μονάδας Παρέμβασης), οι οποίες μας εξήγησαν ποια είναι η εικόνα που επικρατεί σήμερα στο Ρέθυμνο.

-Ποιο είναι το προφίλ των ανθρώπων που απευθύνονται σε σας και τελικά τι ποσοστό από αυτούς καταφέρνουν να θεραπευτούν πλήρως;

Παρατηρούμε ότι το μεγαλύτερο ποσοστό είναι άντρες απ’ ότι γυναίκες. Οι περισσότεροι εργάζονται, είτε συστηματικά είτε περιστασιακά. Ο μέσος όρος ηλικίας όσων απευθύνονται για θεραπεία είναι τα 30 με 40 έτη. Οι έφηβοι συνήθως δεν αναζητούν βοήθεια γι αυτό και μας προσεγγίζει αρχικά η οικογένεια, η οποία θα κινητοποιήσει στη συνέχεια το νεαρό άτομο να λάβει βοήθεια.

Μην ξεχνάμε όμως ότι το πρόβλημα της εξάρτησης αφορά όλους τους ανθρώπους ανεξαρτήτως κοινωνικο – οικονομικού επιπέδου και ηλικίας.

Ο θεραπευτικός στόχος είναι και θα πρέπει να είναι πάντα εξατομικευμένος . Από τη στιγμή που θα απευθυνθεί κάποιος στις δομές μας θα διερευνήσουμε τις ιδιαίτερες ανάγκες του ατόμου και θα παρέμβουμε ολιστικά. Η εξάρτηση είναι μια κατάσταση η οποία σχετίζεται με πολλούς αιτιολογικούς παράγοντες , έτσι και η θεραπεία γίνεται ταυτόχρονα σε πολλά επίπεδα (σωματική και ψυχολογική απεξάρτηση, αντιμετώπιση κοινωνικών προνοιακών προβλημάτων). Αυτό που έχει σημασία είναι ότι οι άνθρωποι που έρχονται μπαίνουν σε μια θεραπευτική διαδικασία αλλαγής και μείωσης της βλάβης από την εξάρτηση που αντιμετωπίζουν .

-Είναι σταθερός ο αριθμός των χρηστών που έχουν ζητήσει βοήθεια σε εσάς τον τελευταίο χρόνο σε σύγκριση με την περσινή χρονιά και τι ακριβώς έχει παρατηρηθεί σχετικά με τις νόμιμες συνταγογραφήσεις και τη χρήση κοκαΐνης. Σε τι επίπεδα κινείται;

Ο αριθμός των ανθρώπων που απευθύνεται στα προγράμματά μας για να λάβει βοήθεια εξαιτίας των προβλημάτων που τους δημιουργούνται από τη χρήση εξαρτησιογόνων ουσιών ή άλλων εξαρτητικών συμπεριφορών όπως είναι ο τζόγος ή το διαδίκτυο έχει αυξηθεί σε σχέση με τα προηγούμενα χρόνια. Αυτή η αύξηση σχετίζεται κυρίως με το γεγονός ότι οι υπηρεσίες του ΟΚΑΝΑ στο νομό μας έχουν ενισχυθεί. Πέραν της Πρότυπης Μονάδας Θεραπείας Εξαρτήσεων έχουν ιδρυθεί και λειτουργούν από το 2021 δύο νέες δομές, το Πολυδύναμο Κέντρο και η Κινητή Μονάδα Παρέμβασης (Yπ.1 & Υπ.2, της Πράξης «ΔΙΚΤΥΟ ΔΟΜΩΝ ΚΑΙ ΥΠΗΡΕΣΙΩΝ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΤΩΝ ΕΞΑΡΤΗΣΕΩΝ» με Κωδικό ΟΠΣ 6004285 Πρόγραμμα Κρήτη 2021–2027). Οι δομές μας απευθύνονται σε έφηβους και ενήλικες και στις οικογένειες αυτών και πλέον καλύπτουν όλο το φάσμα εξαρτήσεων είτε από ουσίες είτε από εξαρτητικές συμπεριφορές όπως είναι ο τζόγος και το διαδίκτυο. Ώρες λειτουργίας των προγραμμάτων μας είναι καθημερινά 8:00 – 21.00 .

Εκτός από τα άτομα που απευθύνονται στις δομές μας, παρέχονται και υπηρεσίες μείωσης βλάβης στο δρόμο από την Κινητή Μονάδα Παρέμβασης. Δηλαδή προσεγγίζεται και παρέχεται βοήθεια σε άτομα που κάνουν χρήση ψυχοδραστικών ουσιών και τα οποία δεν είναι ενταγμένα σε κάποιο θεραπευτικό πρόγραμμα.

Να μην ξεχνάμε βέβαια ότι στην ευρεία κοινότητα υπάρχει και ένας κρυφός πληθυσμός χρηστών οι οποίοι δεν έχουν απευθυνθεί ποτέ σε κάποιο πρόγραμμα και για αυτό επιδιώκεται μέσα από υπηρεσίες ευαισθητοποίησης της κοινότητας να προσεγγιστεί και αυτός ο πληθυσμός.

Όσον αφορά τις ουσίες προτίμησης, η κάνναβη και το αλκοόλ παραμένουν οι πιο δημοφιλείς ουσίες και ακολουθεί η κοκαΐνη και τα συνταγογραφούμενα χάπια, ενώ ταυτόχρονα παρατηρείται μείωση των χρηστών οπιοειδών.

Επίσης έχει παρατηρηθεί ότι υπάρχει αυξημένη διαθεσιμότητα μέσω των Μέσων Κοινωνικής Δικτύωσης, δηλαδή μέσα από διάφορες συμβατικές πλατφόρμες, οι οποίες χρησιμοποιούνται για πώληση ναρκωτικών ουσιών που δεν ελέγχονται. Είναι ξεκάθαρο ότι είναι προσβάσιμο απ’ όλους ακόμη και από νεαρό πληθυσμο όπως οι έφηβοι.

-Από το δείγμα και από την εμπειρία που έχετε εσείς, είναι μεγαλύτερο το πρόβλημα που παρουσιάζεται στην πόλη το Ρέθυμνο ή έχουμε και μεγάλο ποσοστό κρουσμάτων ανθρώπων που αντιμετωπίζουν πρόβλημα από τα χωριά;

Έχουμε εξίσου ανθρώπους από την πόλη αλλά και από την ενδοχώρα.

-Συγκεκριμένα εδώ στο τοπικό τμήμα του ΟΚΑΝΑ, ποια είναι η δουλειά που κάνετε με τα άτομα τα οποία απευθύνονται σ’ εσάς και υπάρχει προσπάθεια και συνεργασία με άτομα από την οικογένεια και τον οικογενειακό περίγυρο;

Οι υπηρεσίες που παρέχουμε στις δομές μας είναι ψυχοκοινωνική και ψυχοθεραπευτική υποστήριξη, ψυχιατρική εκτίμηση και παρακολούθηση, φαρμακευτική υποστήριξη εφόσον κρίνεται απαραίτητη, άμεση διασύνδεση με άλλους φορείς ψυχικής υγείας ή άλλες υπηρεσίες και φορείς προκειμένου να αντιμετωπιστούν άλλου τύπου θέματα υγείας και κοινωνικο – προνοιακά ζητήματα. Γίνεται συμπερίληψη της οικογένειας, της κοινότητας και άλλων υπηρεσιών προκειμένου να υπάρχει μια ολιστική προσέγγιση.

Αυτό που έχει ερευνηθεί και διαπιστωθεί επιστημονικά είναι ότι η ύπαρξη ενός υποστηρικτικού περιβάλλοντος και ιδιαίτερα της οικογένειας αυξάνει την αποτελεσματικότητα της θεραπείας στη θεραπευτική διαδικασία. Γι αυτό και οι υπηρεσίες μας αφορούν και την οικογένεια ή και άλλα σημαντικά πρόσωπα στη ζωή των κάθε εξυπηρετούμενου τους οποίους ενθαρρύνουμε και υποστηρίζουμε.

-Πόσο σοβαρή είναι η έξαρση σε σχέση με το τζόγο. Υπάρχει έντονο πρόβλημα, εντονότερο απ’ ότι παλιότερα;

Ο τζόγος είναι ένα εξίσου σοβαρό πρόβλημα εθισμού με πολύ σοβαρές συνέπειες και στο ίδιο το άτομο και στην οικογένειά του.

Η νέα τεχνολογία και η αυξανόμενη χρήση smartphones, κάνουν πιο εύκολη την πρόσβαση σε σύγχρονα διαδικτυακά τυχερά παιχνίδια, εφαρμογές που είναι σχεδιασμένες να είναι ελκυστικές στους παίκτες με αποτέλεσμα να κερδίζουν όλο και περισσότερο έδαφος. Σε ορισμένες περιπτώσεις ένα αθώο στοίχημα στο κινητό μπορεί να μετατραπεί σε εθισμό στον τζόγο.

-Ποια είναι η εικόνα σχετικά με τη χρήση αλκοόλ από τους νέους; 

Οι νέοι πάντα πειραματίζονταν με το αλκοόλ. Δεν μπορούμε να μιλήσουμε σ’ αυτές τις ηλικίες για εθισμό. Ο εθισμός είναι μια διαδικασία που περνά από το στάδιο του πειραματισμού, της περιστασιακής χρήσης και μετά της συστηματικής χρήσης για να μπορέσουμε στο τέλος να μιλήσουμε για εξάρτηση. Το θέμα της χρήσης ή κατάχρησης ουσιών και ειδικά αλκοόλ στους νέους και συγκεκριμένα στο μαθητικό πληθυσμό έχει ερευνηθεί. Τα αποτελέσματα δείχνουν ότι γενικά στην Κρήτη υπάρχει μεγάλος αριθμός μαθητών που πίνει.

Όσο πιο έγκαιρη παρέμβαση γίνεται , τόσο περισσότερες είναι οι πιθανότητες υιοθέτησης ενός υγιούς τρόπου ζωής και η αποφυγή να εδραιωθεί ένας εθισμός.

ΟΚΑΝΑ-Ρέθυμνο, Στοιχεία Επικοινωνίας:

Διεύθυνση: Τρανταλλίδου 17, ΤΚ 74132
Τηλέφωνο Επικοινωνίας: 2831021400-42270
email: pesy_rethymnou@okana.gr