Ο αποχαιρετισμός στον Άλκη: Η ιστορία του ανθρώπου που άλλαξε το Ρέθυμνο

Έφυγε από τη ζωή ο Άλκης Μυρσιλίδης. Η ιστορία του ανθρώπου με το σύνδρομο Ντάουν που κοινωνικοποιήθηκε και άλλαξε το Ρέθυμνο

Η Ρεθεμνιώτικη κοινωνία αποχαιρέτησε χθες, Τρίτη, 7 Οκτωβρίου 2025, τον Άλκη, έναν άνθρωπο που, παρά τη γενετική του διαφορά, κατάφερε να αφήσει το δικό του αποτύπωμα στον τόπο του. Ο Άλκης έφυγε από τη ζωή και, όπως συνηθίζεται, τον συνόδευσαν στην ενορία του και εν συνεχεία στον οικογενειακό τάφο της Μεσαμπελίτισσας. Όπως αναφέρει το rethemnos.gr, ήταν μια παρουσία που έλειψε ήδη από το 2013, όταν ορφάνεψε και από τη μητέρα του, με τον αδελφό του να αναλαμβάνει πλήρως τη φροντίδα του. Από τότε, άλλαξε τη διαδρομή του, περνώντας καθημερινά από τους αγαπημένους του Τέσσερις Μάρτυρες, στους οποίους είχε αφιερωθεί με όλη του την ψυχή.

Η διαφορετικότητα στις αρχές του ’60 και ο αγώνας των γονέων

Ο Άλκης είχε την ατυχία να γεννηθεί με σύνδρομο Ντάουν. Είχε ακόμη την ατυχία να έρθει στον κόσμο στις αρχές της δεκαετίας του 1960, σε μία εποχή, δηλαδή, που η διαφορετικότητα αντιμετωπιζόταν, στο Ρέθυμνο και γενικότερα στην Ελλάδα, με εμπαιγμούς και όχι με ενσυναίσθηση ή με συμπαράσταση. Παράλληλα, όμως, είχε την ευτυχία να έχει δύο συνειδητούς γονείς, γεμάτους δύναμη και ενσυναίσθηση, τον Κώστα Μυρσιλίδη και την Ευαγγελία Πολιουδάκη. Οι οικογένειες αυτές του τόπου μας, στάθηκαν στο πλευρό τους στον γιγάντιο αγώνα, ιδίως της μητέρας, για να υποστηρίξει το παιδί της. Η κυρα-Βαγγελιώ σήκωσε κυριολεκτικά έναν σταυρό, μέχρι να κλείσει τα μάτια της, όπως, άλλωστε, κι ο Γιώργης, ο οποίος αναγκάστηκε να λειτουργήσει σαν γονέας, προκειμένου να προσφέρει στον αδελφό του μία αξιοπρεπή ζωή.

Η κοινωνικοποίηση και η αποδοχή που άλλαξε το Ρέθυμνο

Οι κάτοικοι του Ρεθύμνου εκτιμούσαν τον Άλκη, επειδή, σε αντίθεση με άλλα παιδιά που αντιμετώπιζαν το ίδιο πρόβλημα, εκείνος παρουσίαζε αυξημένη κινητικότητα και νοημοσύνη. Το πρώτο οφειλόταν, βέβαια, στον αγώνα των δικών του να τον κοινωνικοποιήσουν. Ήταν από τα πρώτα παιδιά, μαζί ίσως με τον Αντώνη Ζεμπίλη, το Μπουλιό, που οι γονείς τους δεν τα κρατούσαν κλεισμένα στο σπίτι, αλλά πάσχιζαν να τα εντάξουν στην κοινωνία. Δεν πρέπει να ξεχνάμε ότι το Κωσταλέξι έγινε γνωστό μόλις το 1978, με την άτυχη Ελένη να βρίσκεται φυλακισμένη για 42 ολόκληρα χρόνια.

Ο Άλκης έγινε ένας από τους πιο κοινωνικούς Ρεθεμνιώτες, πράγμα που φάνηκε και από τη μαζική προσέλευση των συμπατριωτών του στην τελετή αποχαιρετισμού. Το Ρέθυμνο τον αγάπησε, τον έκανε «παιδί» του και το απέδειξε έως το τέλος. Παράλληλα, ο Άλκης ξέφυγε από το στερεότυπο του ανθρώπου που δεν έχει τη συνηθισμένη νοητική ανάπτυξη, αντιθέτως, όλοι πίστευαν ότι είχε αυξημένη νοημοσύνη. Στην πραγματικότητα, αυτό ήταν αποτέλεσμα της εκπαίδευσής του, τόσο από τη μητέρα του όσο και από την αξέχαστη δασκάλα κυρία Ευαγγελία Δρανδάκη.

Η μνήμη και η κληρονομιά

Ο παπα-Νικολής Νικηφόρος, στον συγκινητικότατο επικήδειό του, τίμησε τη μνήμη της αξέχαστης κυρίας Ευαγγελίας Δρανδάκη, η οποία με εκατοντάδες, ίσως και χιλιάδες, επισκέψεις, αλφαβήτισε τον Άλκη, του δίδαξε αριθμητική και τον εφοδίασε με τόσες γνώσεις, όσες δεν έχουν σήμερα πολλοί από τους ανθρώπους που έχουν φοιτήσει στο σχολείο.

Ωστόσο, αυτή ήταν μία ακόμη δυστυχία του Άλκη: συναισθανόταν τους περιορισμούς που του έθετε η γενετική του διαφορά. Μπορούσε να συγκρίνει τη θέση του με εκείνη των συνομηλίκων του, με αποτέλεσμα να εκφράζει συχνά πυκνά το παράπονό του: «Εγώ δεν είμαι μπουνταλάς, δεν είμαι τεμπέλης, γιατί λοιπόν να μην μπορώ να παντρευτώ και να κάνω τα δικά μου παιδιά;».

Πορεύσου εν ειρήνη, Άλκη της καρδιάς μας. Στο επέκεινα που μετήλθες, δεν υπάρχουν κοινωνικές και ατομικές διαφοροποιήσεις, δεν σε ξεχωρίζουν από το αν έχεις ίσια ή λοξά μάτια, μικρή ή μεγάλη γλώσσα. Εκεί όλοι είναι ίσοι, παρότι ανόμοιοι, κι εκεί σε περιμένουν ο Κώστας κι οι Βαγγελίτσες σου να τα λέτε, όπως παλιά. Εκεί φρόντισε να συναντήσεις και την κυρία Ευγενία Σπαντιδάκη, που είχε την ευγένεια να γράψει ένα βιβλίο για εσένα και τα άλλα τα παιδιά, τον «Σχιστομάτη άγγελο». Και εκεί θυμήσου να χαιρετήσεις και την Στρατιδαργυρή, η οποία κάθε τόσο επαναλάμβανε πως χάρη σε εσένα το Ρέθυμνο άλλαξε, έγινε πιο συγκαταβατικό και περισσότερο ανθρώπινο.

Χάρης Στρατιδάκης