Επιστολή μελών του Κογκρέσου στον Τραμπ για την Τουρκία – Επικρίσεις για Ερντογάν

Προειδοποίηση για περιφερειακή αποσταθεροποίηση στην Ανατολική Μεσόγειο

Μια διακομματική ομάδα 22 Αμερικανών νομοθετών απέστειλε επιστολή στον πρώην Πρόεδρο των ΗΠΑ Ντόναλντ Τραμπ, εν όψει ενδεχόμενης συνάντησής του με τον Τούρκο Πρόεδρο Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν. Το περιεχόμενο της επιστολής επικεντρώνεται στην ασφάλεια της Ανατολικής Μεσογείου, τις διμερείς σχέσεις ΗΠΑ–Τουρκίας και την παρουσία της Άγκυρας στο πρόγραμμα των F-35.

Παραβιάσεις σε Ελλάδα, Κύπρο και Ισραήλ

Οι υπογράφοντες κάνουν λόγο για χρόνια επιθετικής πολιτικής από την τουρκική πλευρά έναντι των γειτονικών χωρών, περιλαμβανομένων κρατών-μελών του ΝΑΤΟ. Αναφέρονται σε παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου με μαχητικά F-16 αμερικανικής προέλευσης, παρενοχλήσεις στο Αιγαίο και κατοχή κυπριακού εδάφους.

Ιδιαίτερη αναφορά γίνεται στις δηλώσεις του Προέδρου Ερντογάν περί εισβολής σε Ελλάδα και Ισραήλ, καθώς και στη γενικότερη πολιτική ρητορική του, η οποία – όπως σημειώνουν – υπονομεύει τη σταθερότητα της ευρύτερης περιοχής.

Αντίθεση στην επανένταξη της Τουρκίας στα F-35

Οι βουλευτές εκφράζουν ξεκάθαρη διαφωνία ως προς το ενδεχόμενο συμμετοχής της Τουρκίας στο πρόγραμμα F-35. Υποστηρίζουν ότι κάτι τέτοιο θα διατάρασσε την εύθραυστη ισορροπία στην Ανατολική Μεσόγειο, δεδομένων των γεωπολιτικών διεκδικήσεων της Άγκυρας, αλλά και της παρουσίας ρωσικών οπλικών συστημάτων στο έδαφός της.

Υπενθυμίζουν την αγορά του συστήματος S-400 από τη Ρωσία το 2019 και την απομάκρυνση της Τουρκίας από το πρόγραμμα, καθώς και την επιβολή κυρώσεων στο πλαίσιο του CAATSA.

«Γαλάζια Πατρίδα» και επεκτατισμός στην Ανατολική Μεσόγειο

Η επιστολή χαρακτηρίζει την τουρκική στρατηγική «αναθεωρητική» και κάνει ειδική μνεία στο δόγμα της «Γαλάζιας Πατρίδας», το οποίο – σύμφωνα με τους νομοθέτες – λειτουργεί ως πολιτική και στρατιωτική κάλυψη για την αμφισβήτηση κυριαρχικών δικαιωμάτων Ελλάδας και Κύπρου.

Αναφορά γίνεται και στο μνημόνιο Τουρκίας–Λιβύης του 2019, που – όπως τονίζεται – παραβιάζει το Διεθνές Δίκαιο και τη Σύμβαση των Ηνωμένων Εθνών για το Δίκαιο της Θάλασσας.

Επικρίσεις για σχέσεις με Χαμάς και Ρωσία

Οι συντάκτες της επιστολής επισημαίνουν πως η Άγκυρα διατηρεί στενές επαφές με ισλαμιστικές οργανώσεις όπως η Χαμάς. Κάνουν λόγο για φιλοξενία στελεχών της οργάνωσης στην Τουρκία και πολιτική στήριξη ακόμη και μετά τις επιθέσεις της 7ης Οκτωβρίου 2023 στο Ισραήλ.

Την ίδια ώρα, σημειώνουν ότι η Τουρκία ενισχύει δεσμούς με χώρες εκτός της ευρωατλαντικής σφαίρας, αναφέροντας τις επαφές με τους BRICS και τον Οργανισμό Συνεργασίας της Σαγκάης.

Δημοκρατική οπισθοδρόμηση και διώξεις

Η επιστολή αναφέρεται και σε ζητήματα εσωτερικής πολιτικής. Γίνεται λόγος για περιστολή δικαιωμάτων, καταστολή πολιτικών αντιπάλων και καταπάτηση της ελευθερίας έκφρασης και του συνέρχεσθαι. Αναφέρονται συγκεκριμένα στη σύλληψη του δημάρχου Κωνσταντινούπολης και σε επιχειρήσεις ασφαλείας με στόχο πολιτικά πρόσωπα και ακτιβιστές.