Μπλακ άουτ στην Ελλάδα: Οι νέες απειλές που αντιμετωπίζει το σύστημα- Πόσο κοντά είναι ;

Το ενδεχόμενο ενός γενικευμένου μπλακ άουτ στην Ελλάδα δεν αποτελεί πλέον σενάριο, αλλά ρεαλιστική απειλή

Οι αρμόδιες αρχές στον ενεργειακό τομέα βρίσκονται σε εγρήγορση. Οι κίνδυνοι για ένα γενικευμένο μπλακ άουτ στην Ελλάδα, όπως αυτό που συνέβη στην Ισπανία τον Απρίλιο του 2025, δεν αποτελούν πλέον απλά θεωρητικά σενάρια. Αντιθέτως, πρόκειται για ρεαλιστικές απειλές. Αυτό προκύπτει από όσα αναφέρθηκαν στο πρόσφατο συνέδριο του Τεχνικού Επιμελητηρίου Ελλάδας (ΤΕΕ), με τίτλο «Blackout στην Ισπανία – Έχουμε σχέδιο στην Ελλάδα;».

«Δεν υπάρχει ηλεκτρικό σύστημα στον κόσμο που να θεωρείται αντι-blackout», υπογράμμισε χαρακτηριστικά ο Δημήτρης Φούρλαρης, αντιπρόεδρος της Ρυθμιστικής Αρχής Αποβλήτων, Ενέργειας και Υδάτων (ΡΑΑΕΥ). Εξήγησε πως κανένα δίκτυο, όσο εξελιγμένο και αν είναι, δεν μπορεί να εγγυηθεί απόλυτη ασφάλεια. Μάλιστα, υπενθύμισε ότι ακόμα και προηγμένα ευρωπαϊκά δίκτυα, όπως της Γερμανίας, της Γαλλίας, της Κροατίας και των Βαλκανίων, έχουν υποστεί σοβαρές διακοπές ρεύματος τα τελευταία χρόνια.

Οι τρεις νέες απειλές για το ελληνικό δίκτυο

Ανάλογες επισημάνσεις έκανε και ο Γενικός Διευθυντής Λειτουργίας, Υποδομών και Αγοράς του ΑΔΜΗΕ, Δημήτρης Μίχος. «Τα μπλακ άουτ είναι σπάνια, αλλά δεν μπορούν να αποκλειστούν, ειδικά όταν συντρέχουν πολλαπλές δυσμενείς συνθήκες ταυτόχρονα». Στην περίπτωση του ελληνικού δικτύου, η ενεργειακή μετάβαση και η κλιματική κρίση έχουν προσθέσει τρεις σοβαρούς κινδύνους. Αυτοί καθιστούν το σύστημα πιο ευάλωτο:

Μη ελεγχόμενη υπερπαραγωγή ενέργειας από ΑΠΕ

Ιδίως σε περιόδους χαμηλής ζήτησης, η πλεονάζουσα ενέργεια από Ανανεώσιμες Πηγές Ενέργειας δεν μπορεί να απορροφηθεί. Αυτό επιβαρύνει τις διασυνδέσεις με άλλες χώρες. Εάν προκύψει βλάβη σε κρίσιμη στιγμή, υπάρχει σοβαρός κίνδυνος απομόνωσης της Ελλάδας από το ευρωπαϊκό δίκτυο, οδηγώντας σε πιθανό μπλακ άουτ.

Αιφνίδια απώλεια διεσπαρμένης παραγωγής

Όπως αποκάλυψε ο κ. Μίχος, στην Ελλάδα έχουν ήδη καταγραφεί δύο σοβαρά περιστατικά. Ένα εξαιτίας πυρκαγιάς και ένα από κεραυνό σε γραμμές 400 kV. Και στις δύο περιπτώσεις, η βύθιση τάσης οδήγησε στην αυτόματη αποσύνδεση δεκάδων μικρών φωτοβολταϊκών. Αυτό προκάλεσε απώλεια ισχύος και αυξημένο κίνδυνο αστάθειας του δικτύου.

Το πιθανό κόστος ενός μπλακ άουτ στην Ελλάδα

Το συνέδριο στάθηκε και στο τεράστιο οικονομικό κόστος που συνεπάγεται ένα γενικευμένο μπλακ άουτ. Όπως δήλωσε ο Πρόεδρος του ΤΕΕ, Γιώργος Στασινός, η Ισπανία υπολογίζει τις ζημιές από το συμβάν του Απριλίου σε περίπου 6 δισεκατομμύρια ευρώ.

«Ένα αντίστοιχο γεγονός στην Ελλάδα θα κόστιζε περίπου 3 δισ. ευρώ», ανέφερε. Επισήμανε πως οι ευχές δεν αρκούν: «Πρέπει να σχεδιάσουμε και να πάρουμε προληπτικά μέτρα, γιατί το κόστος της αδράνειας είναι τεράστιο». Καθώς η Ευρώπη επαναξιολογεί την έννοια της ενεργειακής ασφάλειας, η Ελλάδα καλείται να αντιμετωπίσει τις νέες τεχνικές προκλήσεις με στρατηγικό σχεδιασμό. Απαιτούνται επίσης επενδύσεις σε υποδομές και ρύθμιση των κανόνων ένταξης ΑΠΕ στο δίκτυο.

Όπως κατέληξε ο Δημήτρης Μίχος, «κανείς δεν μπορεί να αισθάνεται απολύτως ασφαλής. Η μόνη πραγματική άμυνα είναι η προετοιμασία».